ازدواج سفید یا هم باشی سیاه
این پیوند بر خلاف ازدواج دائم و موقت نه در شرع و نه در عرف ما ایرانیان جایی ندارد و در غرب رواج دارد .
این ازدواج که به مدت نامعلوم بین دو فرد برقرار میشود و مشروعیت حقوقی و اجتماعی ندارد به این دلیل که دختر و پسر بدون برگزاری مراسم عقد و به خاطر منافع اقتصادی و عاطفی زیر یک سقف می‌روند .
پدیده سیاهی در سطح دنیا وجود دارد که مقداری از آن هم به کشور ما رسیده، پدیده‌ای به تقلید از فرهنگ غلط غربی که به آن هم‌باشی سیاه می‌گویند.
عدم تعهد و وفاداری، خیانت جنسی، وقت گذرانی و تفریحات مجردی، بروز مشکل در روابط خانوادگی و عدم پذیرش و حمایت عاطفی و مالی از طرف خانواده‌ها از جمله مواردی است که در ازدواج سفید بیشتر از ازدواج‌های رسمی میباشد.
فرزندان حاصل از ازدواج سفید
چنین رابطه ای زنا تلقی می شود و فرزند ناشی از آن فاقد مشروعیت قانونی است، چون نسبت فرزندی او با پدر قابل اثبات نیست.
در چنین مواردی اغلب زن به خاطر پرهیز از بی آبرویی به دنبال اثبات رابطه ابویت فرزند و والد نمی رود و حتی اگر ادعا کند که صیغه بوده است، در صورت انکار مرد، ادعای زن، به خاطر ثبت نبودن، قابل اثبات نیست.
این فرزندان بی پدر و بدون خانواده که نه آن ها از والدین ارث می برند و نه بلاعکس گرچه سایر حقوق این کودکان چون بقیه کودکان است، اما معمولاً کسی حضانت آنان را بر عهده نمی گیرد.
مگر اینکه یک پروسه پیچیده قانونی طی شود. در این موارد سپردن حضانت به مادر محتمل تر است و زن چه از نظر روانی و چه از نظر حقوقی شکست خورده و بلاتکلیف باقی می ماند.
ماده ۱۱۶۷ ق. م : طفل متولد از زنا به زاني ملحق نمي شود.
زاني در اين ماده مفهومي مطلق دارد و تنها پدر طفل را در بر نمي گيرد بلكه به مادر او نيز اطلاق مي گيرد.
يعني اين طفل بدون حمايت والدينش خواهد بود و بر والدينش تكليفي و بر او حقوقي از جانب آنها در نظر گرفته نخواهد شد.
طفلي كه به واسطه خطاي پدر و مادرش كه در كليت امر در شرايط انسان هاي تكامل يافته بوده به وجود آمده و حال آنها بر اين طفل هيچ وظيفه و تكليفي ندارند
آیا ازدواج سفید جرم است؟
محمدعلی نجفی توانا، جرم شناس و رئیس اسبق کانون وکلای دادگستری مرکز ازدواج سفید را از بعد حقوقی چنین اظهار کرده اند :
ازدواج، توافق دو جنس مخالف برای شروع زندگی مشترک در چارچوب قانون کشوری است که در آن این اقدام انجام میشود، اولین شرط ازدواج کردن رعایت قانون است و ازدواج بدون لحاظ شرایط قانونی و در کشور ما شرعی موجب حلال شدن زوجین نسبت به یکدیگر نخواهد شد.
در کشورهای غربی و شاید اکثر کشورهای جهان دو نوع ازدواج امکان زندگی زناشویی را فراهم می‌کند، یکی از آنها ازدواج رسمی و دیگری ازدواجی است که زن و مرد بر اساس علاقه و یا تفاهم زندگی را بدون ازدواج رسمی آغاز می‌کنند و در آنجا مواردی که ما به عنوان خطبه ازدواج داریم و جاری شدن آن شرط حلال شدن از لحاظ شرعی برای زن و شوهر است، وجود ندارد.
مثل فرانسه اگر دختر و پسر بخواهد زندگی مشترک خود را بدون ثبت رسمی آغاز کنند، به شهرداری محل مراجعه کرده و در آنجا از امکانات یک زندگی خانوادگی برخوردار می‌شوند و فرزندان ناشی از رابطه زناشویی آنها نیز قانونی هستند، البته باید تشریفات مربوط به ثبت رسمی رابطه پدر و مادر با فرزند از طریق مجاری رسمی طی شود.
این جرم‌شناس تصریح کرد: در کشور ما ازدواج یا می‌تواند ثبت شود و یا به صورت غیررسمی اما شرعی صورت گیرد و در صورت تولد طفلی که حاصل از این ازدواج است، باید این رابطه با اثبات زوجیت ثبت شود تا به طور رسمی فرزندان ناشی از این ازدواج بتوانند از امکانات لازم استفاده کنند.
ازدواج سفید نامشروع و در صورت اثبات در حکم «زنا» خواهد بود.
این وکیل دادگستری با بیان اینکه در کشور ما پدیده ازدواج سفید از دو بعد می‌تواند مورد ارزیابی قرار گیرد، گفت: یک بعد جامعه‌شناسی و بعد دیگر بعد قانونی و شرعی است، از دیدگاه جامعه‌شناسی علت اصلی عدم امکان ازدواج به صورت رسمی مشکلات اقتصادی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
از لحاظ قانونی و شرعی هم رابطه‌ای که خارج از شرع قاون باشد مورد پذیرش نیست چرا که از لحاظ قانونی، ازدواج سفید نامشروع و در صورت اثبات در حکم «زنا» خواهد بود و فرزند حاصل از این رابطه نامشروع تلقی میشود و مشکلات و مسائل خاص خود را دارد.
مجازات قانونی ازدواج سفید چیست؟
رابطه نامشروع برای هر طرف مجازات دارد و در صورتی هم که زنا ثابت شود ۹۹ ضربه شلاق به عنوان مجازات قانونی در نظر گرفته میشود، همچنین در صورتی که یکی از طرفین ازدواج کرده باشد به عنوان زنای مُحصنه مجازات مخصوص خود را دارد.
بر اساس قانون اگر مرد مجرد با زن شوهر دار زنا کند، حد زن رجم است اما حد مرد تازیانه است چون زنای در حق مرد زنای غیرمحصنه است و نیز اگر دختر مجردی با مردی که همسر دارد زنا کند. تنها مرد را سنگسار می کنند و بر زن تازیانه می زنند.با وجود این اگر زن یا شوهر، دور از شهر سکونت همسرش باشند و اقدام به این کار نامشروع کرده باشند رجم اجرا می شود.
تسهیل‌کننده رابطه غیرشرعی قابل تعقیب و مجازات است
در قانون فردی که به دو نفر با انتخاب ازدواج سفید خانه‌ای را اجازه می‌دهد چون اجاره دادن ملک به اشخاص جرم نیست اما در صورتی که کسی با نوعی برنامه‌ریزی و به صورت سازمان‌یافته محلی را برای برقراری رابطه جنسی غیرقانونی و غیرشرعی با علم به هم‌باشی سیاه خانه‌ای را اجاره دهد به اشاعه فحشا کمک کرده است آن شخص به عنوان تسهیل‌کننده رابطه غیرشرعی قابل تعقیب است و مجازات خواهد شد.
حجت‌الاسلام هادی صادقی معاون فرهنگی قوه قضائیه هم در خصوص ازدواج سفید،گفت:
برخی از این موارد غیرقانونی است امابرخی دیگر ممکن است به شکلی باشد که نتوانیم به صراحت عنوان غیرقانونی بودن را به آن بدهیم این امر خلاف شرع و قانون است، اگر کسی مقدمات این موضوع را فراهم کند و یا به هر نحوی زمینه این کار را تسهیل کند و از این موضوع اطلاع داشته باشد او هم کار غیرقانونی و غیرشرعی انجام داده و به اشاعه فحشا کمک کرده و به طور مسلم باید با او برخورد شود، اما افرادی ممکن است از این موضوع اطلاع نداشته باشند و بدون آگاهی به فردی خانه‌ای را اجاره دهند و آن فرد هم بعدها آگهی داده که به دنبال همخانه می‌گردد.
معاون فرهنگی قوه قضاییه:
در این صورت فردی که خانه را اجاره داده تقصیری ندارد و به لحاظ قانونی گناهی متوجه او نیست، به هر حال باید نسبت به این پدیده‌های غلط و غیرمشروع حتماً حساس بود و مردم، رسانه‌ها و هر کسی که از این داستان مطلع میشود باید نسبت به این موضوع حساسیت لازم را داشته باشد تا این فرهنگ غلط بیش از پیش گسترش نیابد.
دلایل ترجیح دادن ازدواج سفید
- بالا رفتن آمارهای طلاق
- احساس نگرانی و ابهامی در خصوص صحت و درستی انتخاب خود برای ازدواج
- مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه
- عدم مسئولیت، تعهدات، تکالیف و حقوق دوجانبه
- و…
مزیت ازدواج رسمی نسبت به ازدواج سفید
به طور کلی ازدواج رسمی از لحاظ سلامت جنسی، جسمی و روانی دارای فواید و امتیازهای به مراتب بیشتری در قیاس با ازدواج سفید و غیر رسمی است.
اشخاصی که مبادرت به ازدواج سفید می‌نمایند؛ از سلامت و ضریب اطمینان جنسی و جسمی کمتری نسبت به ازدواج رسمی برخوردارند و چه بسا به دلیل عدم شناخت کافی از طرف مقابل شان، دچار مخاطرات و بیماری‌های مقاربتی شوند و چه بسا به دلیل هدفمند نبودن و نامشروع بودن این رابطه در صورت باردار شدن زن مجبور به سقط جنین به صورت مکرر شود که آسیب هایی در پی دارد که امکان دارد آرزوی بچه دار شدن در این وضعیت تا ابد در پستوی افکارشان دفن شود.
مهمترین خواسته یک زن از ازدواج، نیاز به داشتن یک تکیه گاه است معیاری که آنقدر نقش پررنگی در زندگی او ایفا می کند که شاید بتواند نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن را تحت تأثیرقرار دهد و این آرامش خاطر را قطعا در ازدواج رسمی بدست می اید.
مهمترین نیاز یک زن در زندگی مشترک است و می توان روی آن برای طول یک عمر حساب باز کرد.
از نظر روحی و روانی؛ اشخاص درگیر با پدیده ازدواج سفید، دچار آسیب های روحی همچون افسردگی، سطح رضایت پایین عاطفی و انسجام و استحکام رابطه عاطفی کمتر می باشند که بسیار خطرناک و مشکل ساز است.
در روابط مربوط به ازدواج سفید به دلیل آنکه؛ احتمال جدایی و عدم قطعیت پیوند رسمی زیاد می باشد، آسیب های روحی و روانی همچون افسردگی، نا امیدی و.. برای دو طرف محتمل است وبرای زندگی مشترکی که شروع کرده اند فرجامی امیدوارکننده نمیتوانند ترسیم کنند همچنین هدفمند بودن طرفین برای سرمایه گذاری اقتصادی و رشد مالی اشخاص درازدواج رسمی امکان پذیرمی باشد
در ازدواج سفید نه از سوی خانواده پذیرش می شوند و نه دیگر جایگاه سابق را در اجتماع دارند ومجبور به پنهان کردن رابطه خود میشنود و در نهایت به فردی مطرود و منزوی تبدیل می شوند.