توضیحی کوتاه:
این نوشته به مرور زمان کامل تر خواهد شد. تغییر قانون، صدور نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه و … می توانند در آینده مکمّل و متمّم این نوشته باشند.
ماده ۱۰۵۴ قانون مدنی می گوید: «زنا با زن شوهر دار موجب حرمت ابدی است»
به این معنی که اگر مردی با زنی که دارای شوهر است، زنا کند آن زن برای همیشه به آن مرد حرام می شود و حتی بعد از انحلال رابطه نکاح (مثلا طلاق یا فوت) آن زن با شوهرش، مرد زناکار نمی تواند با او ازدواج کند.
برای ایجاد حرمت این رابطه اهمیتی ندارد که مرد در زمان رابطه نامشروع به شوهر دار بودن زن آگاهی داشه باشد یا نه.
یعنی اگر مردی با این تصور که زن شوهر ندارد با او زنا کند و بعدا معلوم شود که زن شوهر داشته است آن زن برای همیشه بر آن مرد حرام می شود و اصطلاحا حرام مُوبّد است.
نکته دیگر این که برای ایجاد حرمت ابدی اهمیت ندارد که زن هم به حرمت رابطه آگاه باشد یا نه. یعنی اگر بر فرض مثال زن زنا کار نباشد و فقط مرد در این رابطه زنا کار محسوب شود باز هم حرمت ابدی ایجاد می شود. آن زن نمی تواند با آن مرد برای همیشه ازدواح کند.
شاید سوال شود که چگون می شود که در یک رابطه زن زناکار محسوب نشود اما قانون گذار مرد را زناکار بداند.؟
وطی به شبهه
در فقه اصطلاحی وجود دارد به نام وطی به شبهه یا زنای به شبهه.
در این حالت شخصی که زنا می کند با این تصور که طرف دیگر همسر اوست با اونزدیکی می کند و بعد مشخص می شود که همسرش نبوده است.
اگر چه مصادیق زنای به شبهه به دلیل شیوه زندگی در گذشته خیلی محتمل بوده است اما در حال حاضر بسیار امر دور از ذهنی است .
علی ای حال اگر زن با این تصور که با همسر قانونی خود رابطه جنسی دارد بعد معلوم شود که مرد خود را به عنوان شوهرش جا زده است این رابطه از یک سو از طرف مرد زنا محسوب می شود ولی از طرف زن نه و نمی توان چنین زنی را زنا کار دانست .
با این حال اگر مردی با زنی به حالت شبهه نزدیکی کند آن زن بر او حرام موبد است. همچنین است اگر مرد با زنی مثلا در خواب یا حالت بی هوشی زنا کند. اگر چنین زنی شوهر دار باشد آن زن برای همیشه بر آن مرد حرام می شود.
زنای به شبهه از طرف مرد
اما نکته مهم این است که اگر شبهه از طرف مرد باشد ولی زن بداند که رابطه او نامشروع است حکم مسیله متفاوت است.
ماده۱۰۵۴ قانون مدنی در این باره می گوید:
«زنا با زن شوهردار یا زنی که در عده‌ی رجعیه است موجب حرمت ابدی است»
به نظر می رسد از ماده بالا بتوان استنباط کرد که حرمت ابدی در موردی که مرد در حالت شبهه قرار دارد ولو اینکه زن چنین نباشد موجب حرمت ابدی نیست. این استنباط با مراجعه به آرای فقیهان امامیه قوت بیشتری می گیرد.
زنای شخص مکرَه
شخص مکره کسی است که او را اکراه و اجبار به انجام کاری کرده باشند.
پیش از پرداختن به این موضوع بد نیست که توضیح دهم مدت های طولانی در مغرب زمین عقیده بر این بود که مرد را نمی توان اکراه به زنا کرد.
به عبارتی اعتقاد عمومی بر این بود با توجه به ویژگی های خاص فیزیولوژی مرد و اینکه مرد برای شروع رابطه جنسی باید از نظر روانی آماده باشد و اگر چنین نباشد حالت نعوظ که مقدمه رابطه جنسی برای اوست محقق نمی شود.
اما این موضوع در دعوای کشیشی که طرفیت چهار زن در امریکا پس از مناقشات بسیار بالاخره اثبات شد .
قضیه از این قرار بود که چهار زن یک کشیش زیبا را ربوده بودند و او را محکم به صندلی بسته بودند و با تحریک او موفق به برقراری رابطه جنسی با او شده بودند.
دادگاه سرانجام آن زنان را به جرم تجاوز به عنف محکوم کرد که روی دیگر سکه اکراه است.
با این مقدمه و در پاسخ به سوال بالا می توان گفت در رابطه ای که شخص بدون اراده و قصد انجام و به صورت جبری انجام داده عنوان زنا صدق نمی کند و چنین مردی زنا کار نیست و اگر مردی به اکراه با زن شوهر دار زنا کند حرمت ابدی بین او و آن زن ایجاد نمی شود.
