توضیحی کوتاه:
این نوشته به مرور زمان کامل تر خواهد شد. تغییر قانون، صدور نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه و … می توانند در آینده مکمّل و متمّم این نوشته باشند.
ماده ۱
« از نظر این قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند «پدیدآورنده» و به آن چه از راه دانش یا هنر و یا ابتکار آنان پدید میآید بدون در نظر گرفتن طریقه یا روشی که در بیان و یا ظهور و یا ایجاد آن بکار رفته «اثر» اطلاق میشود. »
توضیحات ماده:
نظریه مشورتی شماره: ۷/۹۹/۲۲۹ مورخ: ۱۳۹۹/۰۵/۰۸
پرسش:
نظر مشورتی آن اداره کل را در خصوص پرسش زیر بیان فرمایید:
شخصی برخی دروس را در حوزه تدریس می نماید و شاگرد ایشان مطالب درس را مکتوب نموده است، استاد به واسطه این دست نوشته ها اقدام به چاپ کتاب می نماید وضعیت حقوقی شخص اخیر شاگرد چیست؟ مقرِر است؟ مولف است؟ و یا با استاد مشترکا مولف است؟ اساسا اگر اختلاف در تالیف باشد آیا می توان به طور کلی یک اثر را در جزء جزء مطالب حاصل تالیف دو شخص دانست؟
پاسخ:
مطابق ماده یک قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸ با اصلاحات و الحاقات بعدي، «از نظر این قانون به مؤلف و مصنف و هنرمند «پدیدآورنده» و به آنچه از راه دانش یا هنر و یا ابتکار آنان پدید می آید بدون در نظر گرفتن طریقه یا روشی که در بیان و یا ظهور و یا ایجاد آن به کار رفته «اثر» اطلاق میشود».
بنابراین در تولید یک اثر علمی، دانش و در تولید یک اثر هنري یا فنی و مانند آن، هنر و ابتکار پدیدآورنده دخالت دارد. لذا در فرض استعلام که دانشجو صرفاً بیانات و مطالب استاد در حین تدریس را مکتوب کرده است، عنوان پدیدآورنده (مؤلف) به نحو انفراد و یا اشتراك با مدرس بر وي اطلاق نمی شود.+