توضیحی کوتاه:
این نوشته به مرور زمان کامل تر خواهد شد. تغییر قانون، صدور نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه و … می توانند در آینده مکمّل و متمّم این نوشته باشند.
ماده ۴۶
ضابطان دادگستری مکلفند نتیجه اقدامات خود را فوری به دادستان اطلاع دهند. چنانچه دادستان اقدامات انجام شده را کافی نداند، می‌تواند تکمیل آن را بخواهد. در این‌صورت، ضابطان باید طبق دستور دادستان تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم و تکمیل تحقیقات به عمل آورند، اما نمی‌توانند متهم را تحت نظر نگه دارند. چنانچه در جرایم مشهود، نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد، ضابطان باید موضوع اتهام و ادله آن را بلافاصله و به طور کتبی به متهم ابلاغ و تفهیم کنند و مراتب را فوری برای اتخاذ تصمیم قانونی به اطلاع دادستان برسانند. در هر حال، ضابطان نمی توانند بیش از بیست و چهار ساعت متهم را تحت نظر قرار دهند.
توضیحات ماده ۴۶ قانون آئین دادرسی کیفری
- بر اساس ماده ۴۷ این قانون نیز چنانچه متهم تحت نظر قرار گیرد، مراتب باید ظرف یک ساعت به اطلاع دادستان یا قاضی کشیک رسانده شود. همچنین مستند به ماده ۴۹ همین قانون ضابطان مکلفند ظرف یک ساعت، مشخصات سجلی، شغل، نشانی و علت تحت نظر قرار گرفتن متهم را به هر طریق ممکن به دادسرای محل اعلام نمایند.
- توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که بازداشت متهم به میزان بیشتر از ۲۴ ساعت تحت هر عنوان، مصداق بازداشت غیر قانونی محسوب می شود و ضابطان مرتکب جرم توقیف غیر قانونی موضوع ماده ۵۸۳ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ شده اند. لذا ضروری است متهم ظرف مدت ۲۴ ساعت به دادسرا اعزام شود.
- علاوه بر متهم و رعایت حقوق وی و جلوگیری از بازداشت غیر قانونی وی خانواده وی نیز باید در جریان بازداشت وی قرار گیرند. بر اساس ماده ۵ قانونی حقوق شهروندی: «اصل منع دستگیری و بازداشت افراد ایجاب می‌نماید که در موارد ضروری نیز‌به حکم و ترتیبی باشد که در قانون معین گردیده است و ظرف مهلت مقرره پرونده به مراجع صالح ارسال شود و خانواده دستگیرشدگان در جریان قرار گیرند.»
