توضیحی کوتاه:
این نوشته به مرور زمان کامل تر خواهد شد. تغییر قانون، صدور نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه و … می توانند در آینده مکمّل و متمّم این نوشته باشند.
تقاضای صدور دستور تخلیه ملک مسکونی مشمول قانون سال ۱۳۷۶ شاید به کمترین بررسی و مطالعه نیاز داشته باشد.
همین تقاضا برای تخلیه محل تجاری مشمول آن قانون به بررسی و تحقیق بیشتری نیاز دارد.
اگر دعوای تخلیه ملک تجاری مشمول قانون ۱۳۵۶ -مثلا به علت تغییر نحوه استفاده مستاجر از ملک (تغییر شغل) یا تعدی و تفریط وی- مطرح باشد مطالعه خیلی بیشتری لازم خواهد بود.
اما به عنوان یک اصل باید گفت (طرح دعوا حتی در مورد ساده ترین مسئله باید با مطالعه و بررسی باشد و اتکا به محفوظات و دانسته های قبلی به هیچ وجه درست نیست.
مراحل تهیه دادخواست
- بررسی موضوع در قوانین اصلی موجود : مثلا قانون مدنی یا قانون تجارت
- بررسی موضوع در قوانین مرتبط : مثلا اگر موضوع مربوط به چاه یا آب یا حقّ آبه باشد حتما باید علاوه بر قانون مدنی قانون تقسیم عادلانه آب و کلیه قوانین مربوط به قنوات و نهرها دیده شود.
توجه داشته باشید پس از طرح دعوا محتمل – و این احتمال زیاد است- که طرف دعوا یا وکیل او در مقام دفاع این بررسی را انجام دهند و شما را غافلگیر کنند.
- جستجوی موضوع در قوانین غیر مرتبط: در سیستم قانون گذاری و قضایی، برخی- و شاید بسیاری – از قوانین در جایی که نباید می آیند. به ویژه در قوانین بودجه و برنامه های پنج ساله ممکن است مواردی که طبع بودجه ای یا برنامه ای ندارند آمده باشند.
امروزه وجود کامپیوتر و سایت های مختلف و انواع دی وی دی و سی دی مربوط به قوانین این بررسی ها را که در گذشته بسیار دشوار و بعضا طاقت فرسا بود بسیار آسان کرده است.
- بررسی موضوع در آرای وحدت رویه و آرای اصراری دیوان عالی کشور و نظریه های مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه.
- بررسی موضوع در دکترین های حقوقی: در این مورد مراجعه به آثار دکتر سید حسن امامی ، مرحوم دکتر مهدی شهیدی ، مرحوم دکتر ناصر کاتوزیان و استاد دکتر جعفری لنگرودی و البته آثار سایر اساتید از دست رفته و زنده توصیه می شود.
- بررسی موضوع در فقه: در این خصوص مراجعه به تحریر الوسیله مرحوم امام ( ره ) و ترجمه شرح لمعه (مثلا تالیف آقای ذهنی تهرانی) پیشنهاد می شود.
- بررسی نظرها و عقاید دادگاه های بدوی و تجدید نظر در خصوص مورد: این کار با توجه به کثرت مجتمع های قضایی در تهران و شهرستان های تا حدی دشوار است. البته شاید بتوان به نظر کلی دادگاه های تجدید نظر استان تهران در خصوص برخی مسایل از طریق مندرجات مجله قضاوت و نشریات اداره آموزش دادگستری استان تهران دست یافت.
توجه دارید که این تحقیقات به این منظور نیست که نتایج حاصله کلا در متن دادخواست بیاید، بلکه هدف این است که دادخواست با در نظر گرفتن همه احتمالات و با پاسخ پیشاپیش – و البته نامحسوس – به کلیه سوالات و شبهات مقدّر تنظیم و در عین حال مدافِعات احتمالی طرف هم – که خارج از این موارد نخواهد بود- پیش بینی و پاسخ آن آماده شود.
در نوشتن دادخواست باید به مطالب زیادی توجه کرد.
به عنوان مثال چند مورد زیر را می توان به عنوان کلیدی ترین مسائل نوشتن یک دادخواست دقیق و درست عنوان کرد.
۱- ذی نفع بودن:
قبل از هر چیز باید ببینیم که آیا موکل ما به معنای واقعی کلمه ذینفع پرونده هست یا نه؟
هر چند که ما قبل از اینکه وکالت نامه و یا دادخواست را بنویسیم در جلسه‌ای که با موکل داشته ایم این مسئله را به خوبی بررسی کرده‌ایم اما به هر حال در هنگام ثبت دادخواست این موضوع به عنوان یک مسئله حیاتی و کلیدی باید مد نظر قرار گیرد.
۲- تعیین دادگاه صالح:
دومین موضوعی که در هنگام تنظیم دادخواست و ارائه آن باید در نظر گرفته شود این است که دادخواست را به چه دادگاهی ارائه دهیم ؟
نکته قابل توجه اینکه بحث صلاحیت یکی از مسائل بسیار مهم و حیاتی قانون آیین دادرسی مدنی است و بعضاً تشخیص اینکه دعوای ما باید در چه دادگاهی مطرح شود کار چندان ساده ای هم نیست.
به عنوان مثال کل شهر تهران یک حوزه قضایی در نظر گرفته می شود و این که در داخل این شهر مجتمع های گوناگونی تشکیل شده است صرفاً برای تقسیم کار است و در صلاحیت محلی آنها تاثیری ندارد و مسایل بسیاری از این دست که در مبحث صلاحیت محاکم مطرح شده است.
نکته دیگر اینکه اگر در قرارداد ما برای رفع اختلافات ارجاع امر به داوری در نظر گرفته شده است باید موضوع را به داور ارجاع دهیم و طرح آن در دادگاه موجب از دست دادن زمان خواهد بود.
۳-نکته دیگر اینکه ببینیم آیا موکل به تنهایی می تواند دادخواست مطرح کند یا باید دادخواست خود را به اتفاق شخص دیگری تسلیم دادگاه کند؟
برای مثال شخصی را تصور کنید که خود وارث و وکیل ورّاث دیگر است و می‌خواهد برای تخلیه ملک موروثی دادخواست بدهد.
بعد از بررسی متوجه می شویم که در گواهی انحصار وراثت شخص دیگری هم هست که زوجه متوفی بوده و مادر موکل و سایر وراث هم نیست و به شما هم وکالت نداده است در این حالت اگر ما دادخواست را مطرح کنیم با توجه به اینکه ذینفع دیگری هم در پرونده وجود دارد دادخواست ما با مشکل مواجه خواهد شد پس بهتر است قبل از طرح دادخواست این موضوع را کاملاً بررسی کنیم.
۴-خوانده یک نفر است یا چند نفر؟
قبل از هر چیز بد نیست یک اصل کلی را هم در نظر بگیریم و آن اینکه که اگر در خوانده قرار دادن شخصی تردید کردیم در چنین مواردی حتماً باید نام او را هم جزو خواندگان بیاوریم،چرا که اگر در این مورد دچار اشتباه شده باشیم نتیجه اش این است که احیانا قاضی دادگاه از اینکه ما چنین شخصی را جزء خواندگان قرار داده‌ایم ابراز شگفتی و اعجاب خواهد کرد.
اما مهم نیست٬ چرا که به هر حال ما این موضوع را از سر احتیاط انجام داده‌ایم٬ اما اگر کسی را که واقعا خوانده است و باید به عنوان خوانده او را خطاب قرار می‌دادیم را در دادخواست نیاوریم احتمالاً با قرار عدم استماع دعوا مواجه خواهیم شد.
۵-بررسی وکالت نامه برای اینکه ببینیم آیا موضوع وکالت با موضوع خواسته دعوا و حدود اختیارات وکیل مطابقت دارد یا خیر؟
آیا موارد زائد و اضافی در وکالت نامه وجود ندارد اگر وجود دارد آنها را حذف کنیم.
تمبر مالیاتی وکالتنامه چقدر است؟
درست به میزان آن تمبر مالیاتی باطل کنیم.
اگر موکل شخص حقوقی است آیا شخصی که به ما به وکالت داده است به موجب اساسنامه و سایر دلایل٬ این حق را داشته است یا خیر؟
۶. خواسته دقیقاً چه چیزی باید باشد؟
آیا خواسته مالی است یا غیر مالی؟(البته در مورد دعاوی مالی و غیرمالی توضیح بسیار باید داد که فعلا در این مجال نمی گنجد)
هزینه دادرسی که از موکل باید بگیریم چقدر است؟
این موضوع را برای موکل کاملاً توضیح دهیم تا تصور نکند که هزینه دادرسی هم جزئی از حق الوکاله است و بی جهت خودمان را مدیون نکنیم.
۷ –دلایل و منضمات دادخواست:
آیا مدارکی را که رونوشت یا کپی آن ها را پیوست دادخواست می کنیم اصول آن اسناد نزد موکل موجودند یا نه؟
اگر موجود نیستند کجا هستند؟
آیا نیاز هست که اسناد پیوست ترجمه شوند؟
اگر چنین ضرورتی وجود دارد توجه کنیم که مطابقت تصویر با اصل را هم باید مترجم محترم انجام دهد.
آیا استناد به شهادت شهود لازم است اگر هست مشخصات و نشانی شهود را در دادخواست بنویسیم.
توضیح دیگر اینکه اگر برای اثبات امری مثلا دو شاهد احتیاج داریم بد نیست که از موکل مشخصات ۴ یا ۵ شاهد را بگیریم تا اگر در روز جلسه به هر علتی بعضی از شهود غایب بودند بتوانیم از شهادت دیگران برای اثبات مدعای خودمان استفاده کنیم.
آیا نیاز هست که به اسناد و مدارکی که در اداره جات دولتی یا بانک ها هستند استناد کنیم؟
اگر پاسخ مثبت است کدام اسناد و در کجا؟
مطلب دیگر اینکه آیا پرونده کیفری دیگری هم وجود دارد که با این پرونده ربط مرتبط باشد؟
آیا طرف دعوا بازرگان است؟
اگر بازرگان است استناد به دفاتر تجارتی او برای پیروزی در دعوا لازم و مفید و مقرون به مصلحت است؟
آیا نشانه خوانده دقیق و کامل است؟
تمامی نکات بالا به صورت مختصر ذکر شد
توصیه این است که به عنوان یک لیست در کنار وکیل باشند و هنگام ثبت دادخواست وکیل تک تک موارد را بررسی کند و علامت بزند تا خدای نکرده با فراموش کردن یکی از موارد فاجعه ای رخ ندهد.
چرا که در بعضی موارد فراموش کردن یکی از موارد فوق ممکن است به از دست دادن کل حقوق موکل منجر شود.
حتما در روزهای آینده در مورد اینکه چگونه دادخواست بنویسیم بیشتر صحبت خواهم کرد.
منبع: کتاب هنر دفاع در دادگاه ها تالیف مرحوم استاد بهمن کشاروز
زنم یک دادخواست داده بشرح طلاق از طرف زوجه ، مگر حق طلاق با مرد نیست ؛ مگر میتوانه سرخود طلاق بگیره ؟ حالا رفته یک وکیل هم گرفته که من با این وکیل هم صحبت کردم ؛ این آقا که مدعی بود نفر اول وکیل طلاق اراک هست ، من که بهش گفتم حق طلاق با زوج هست و من طلاق نمیدهم من را تهدید کرد که با درخواست مهریه و حکم جلب زندانیم میکنه ؟ میتوانم این آقای وکیل متخصص طلاق را بخاطر این تهدید ازش شکایت کنم ؟ من میخوام زندگی کنم نمیخوام طلاق بدهم زنم را ، این وکیل نمیگذارش ؟ ببخشید این آقا در سایتش زده وکیل متخصص و مجرب طلاق توافقی یعنی کارش خراب کردن زندگی مردم هست
سلام وقت بخیر
سوال شما در واقع چند سوال محسوب میشه. اما به صورت خلاصه توضیح میدم. با وجودی که طلاق جزو اختیارات مرد محسوب میشه اما در مواردی (مثلا مرد اعتیاد مضر به الکل یا مواد مخدر داشته باشه) زن می تونه به دادگاه مراجعه کنه و از دادگاه بخواد که حکم طلاق را صادر کنه. تهدید جرم محسوب میشه. اما این که وکیل به شما گفته دادخواست مهریه میدم و .. . به نظر میاد که تهدید محسوب نمیشه و به نوعی به شما اخطار داده.