ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری

توضیحات ماده  ۱۰۴قانون آئین دادرسی کیفری

1. صدور قرار توقف تحقیقات در همه جرائم قابلیت صدور ندارد. همان طور که در ماده فوق می خوانیم صرفاً در جرائمی که اهمیت خیلی زیادی ندارند می توان این قرار را صادر نمود. یعنی جرائم درجه ۴، ۵، ۶، ۷ و ۸٫ اما متاسفانه به نظر می رسد در تنظیم این ماده دقت کافی به کار گرفته نشده است. چرا که بر اساس ماده ۳۴۰ همین قانون، جرائم درجه ۷ و ۸ مستقیما در دادگاه مطرح می شوند و فرصت به این نمی رسد که بازپرس با موافقت دادستان این قرار را صادر کند. شاید گفته شود در پایان ماده به این موضوع اشاره شده است.  اما جمله پایانی ماده به هیچ وجه با صدر ماده تناسب ندارد و به نظر می رسد از نظر نگارشی این ماده آراستگی لازم را دارا نیست.
2. علاوه بر جرائم درجه ۷ و ۸ که مطابق ماده ۳۴۰ این قانون به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شوند، جرائم دیگری هم وجود دارند که مرحله دادسرا را طی نمی کنند و مستیقماً به دادگاه می روند. مطابق تبصره ۱ ماده ۲۸۵ جرائم اطفال زیر ۱۵ سال مستقیماً در دادگاه رسیدگی می شوند. همین طور است جرائم منافی عفت که مطابق ماده ۳۴۰ تحقیق و تعقیب آنها ممنوع است و تحت شرایطی قاضی دادگاه می تواند دراین خصوص اقدام نماید.
3. دادگاه صالح برای رسیدگی به اعتراض شاکی نسبت به صدور قرار توقف تحقیقات مطابق ماده ۲۷۱ این قانون با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به اتهام را دارد.
4.  مطابق تبصره ماده ۱۰۶این قانون تخلف از مفاد این ماده موجب محکومیت انتظامی تا  درجه ۴ می باشد. به موجب ماده ۱۳ قانون نظارت بر رفتار قضات مصوب ۹۰/۷/۱۷ مجازات های انتظامی قضات ۱۳ درجه است که درجات ۱ تا ۴ آن عبارتند از: ۱-توبیخ کتبی بدون درج در سابقه خدمتی،۲-توبیخ کتبی با درج در سابقه خدمتی،۳- کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه،۴-کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از شش ماه تا یک سال.
5.  مخفی بودن با معین نبودن متهم یا مشکل بودن دسترسی به او الزاما به صدور قرار توقف تحقیقات منجر نمی شود. پس بنابراین اگر پس از تحقیقات کافی نهایتا مشخص شود که متهم جرمی مرتکب نشده است، مورد از موارد صدور قرار منع تعقیب است نه توقف تحقیقات.
6. پس از صدور قرار توقف تحقیقات، اگر شاکی اطلاعات لازم را به دادستان بدهد یا به هر نحو متهم شناخته شود تعقیب او شروع می شود. البته ممکن است زمان زیادی از صدور قرار توقف تحقیقات گذشته باشد و جرم مشمول مرور زمان ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ شده باشد. در این صورت موضوع از مصادیق صدور قرار موقوفی تعقیب است.
7.   یکی از اهداف تحقیقات مقدماتی مطابق ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری شناسایی متهم است.به عبارتی شناسایی متهم یکی از وظایف مرجع تحقیق است. بنابراین،عدم معرفی وی توسط شاکی و ناشناخته بودن هویت او یا به تعبیر ماده فوق «معین نبودن» متهم دلیل قابل قبولی برای عدم انجام تحقیق در این خصوص تلقی نمی شود. مخفی شدن متهم و یا حضور او در مکانی که دسترسی به او دشوار باشد نیز مجوز توقف انجام تحقیقات نیست.