ماده ۴۵ قانون آیین دادرسی کیفری

توضیحات ماده  ۴۵ قانون آئین دادرسی کیفری

1. با وجود تبصره ۱ این ماده که به شهروندان عادی پاره ای اختیارات داده شده است تا از فرار شخصی که متهم به جرائم موضوع ماده ۳۰۲ است جلوگیری کند، اما این اختیار شامل گزارش شهروندان به مقام قضایی نمی شود و النهایه  این ضابطان هستند که باید موضوع را به مقام قضایی گزارش دهند و چنانچه شهروندی گزارش دهد این گزارش اعتباری نخواهد داشت.
2.   اگر چه ماده فوق به شهروندان عادی این اختیار را داده است که در مورد جرائم موضوع ماده ۳۰۲ این قانون از فرار متهم جلوگیری کنند اما سوال اصلی این است که شهروند عادی چگونه می تواند تشخیص دهد که موضوع جرم و اتهام منطبق با ماده ۳۰۲ این قانون است. لذا به نظر می رسد اقدام قانونگذار در این خصوص چندان منطقی نباشد و چه بسا خود به بی نظمی و بی قانونی بیشتر منجر شود.
3.  اگر چه ممانعت از فرار متهم توسط شهروندان عادی می تواند مصداقی از جرم بازداشت غیر قانونی به حساب آید اما با توجه به این که این رفتار طبق قانون صورت گرفته است جرم محسوب نمی شود. به عبارتی می  توان رفتار یک شهروند عادی که از فرار متهم جلوگیری نموده است را منطبق با تبصره یک ماده ۱۵۸ قانون مجازات  اسلامی دانست.
4. هر چند ماده ۴۵ قانون آئین دادرسی کیفری و تمامی بندهای شش گانه آن از مصادیق جرائم مشهود محسوب می شوند و تمام احکام و آثار جرم مشهود نیز بر آنها انطباق می یابد، اما با این حال به نظر می رسد تنها جرائم موضوع بند الف این ماده را می توان جرم مشهود به معنی واقعی کلمه در نظر گرفت و سایر موارد را باید در حکم مشهود دانست.