استعلام:
۱- آیا دادگاه می‌تواند در جلسه اول دادرسی و به منظور جلوگیری از اطاله دادرسی، در ابتدا سوگند استظهاری خواهان را استماع و سپس ادله وی را بررسی کند یا آنکه سوگند استظهاری لزوماً و صرفاً باید در موردی باشد که ابتدا با بررسی ادله خواهان اصل حقانیت خواهان بر دادگاه محرز شود و سپس خواهان سوگند استظهاری یاد کند؟
۲- صرف نظر از پرسش فوق، چنانچه در جلسه اول دادرسی اصل حق مورد ادعای خواهان برای دادگاه محرز شود؛ اما خواندگان (وراث متوفی) حضور نداشته باشند و در اخطاریه آنان اتیان سوگند استظهاری خواهان قید نشده باشد، آیا ادای سوگند استظهاری خواهان در همان جلسه امکان‌پذیر است و ضرورتی به ارسال اخطار برای خواندگان و تشکیل جلسه مستقل نمی‌باشد و یا آنکه باید جلسه جداگانه‌ای با قید موضوع در اخطاریه خواندگان تشکیل شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
۱- نظر به این که مطابق ماده ۲۷۹ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ و ماده ۱۳۳۳ قانون مدنی، ادای سوگند استظهاری توسط خواهان، منوط به این است که اصل حق و ادعا ثابت؛ اما بقای آن مورد تردید باشد، لذا ابتدا باید اصل حق احراز شود تا پس از آن خواهان سوگند استظهاری یاد کند.
۲- از احکام مقرر در مواد ۲۸۱، ۲۸۲ و ۲۸۶ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ چنین مستفاد است که برای اتیان سوگند، دادگاه باید قرار صادر کند و اطلاق مواد یاد‌شده، سوگند استظهاری را نیز در بر می‌گیرد و دلیلی بر خروج آن از اطلاق مواد یاد‌شده وجود ندارد؛ بنابراین در فرض سؤال ابلاغ قرار اتیان سوگند به طرفین الزامی است.
منبع: اداره کل حقوقی قوه قضاییه
