توضیحی کوتاه:
این نوشته به مرور زمان کامل تر خواهد شد. تغییر قانون، صدور نظریات مشورتی و آرای وحدت رویه و … می توانند در آینده مکمّل و متمّم این نوشته باشند.
ماده ۵۰۰
در بيع شرط، مشتری می تواند مبيع را برای مدتی که بایع حق خيار ندارد اجاره دهد و اگر اجاره منافی با خيار بایع باشد باید به وسيله جعل خيار یا نحو آن، حق بایع را محفوظ دارد و الّا اجاره تاحدی که مُنافی با حق بایع باشد، باطل خواهد بود.
توضیحات ماده:
- ماده ۵۰۰ قانونی مدنی حالتی را بیان می کند که در بیع شرط، خیار بایع به صورت منفصل قرار داده شده است. بنابراین در فاصله بعد از عقد تا زمان آغاز خیار، بایع هیچ اختیاری ندارد. به عنوان مثال اگر خیار شرط بعد از یک سال قرار داده شده باشد، خریدار می تواند مال را در این یک سال اجاره دهد و اگر بیش از یک سال اجاره دهد، باید حق بایع را حفظ کند. به این صورت که خریدار نیز با خیار شرط، مال را اجاره دهد. در این حالت اگر فروشنده قصد اعمال خیار شرط را داشت، خریداری که بیش از یک سال مال را اجاره داده، می تواند با استفاده از خیار شرط مندرج در قرارداد اجاره، اجاره را منحل نماید که با این روش حق بایع نیز محفوظ شده است.
- استاد کاتوزیان در توضیح ماده ۵۰۰ مرقوم داشته اند: «به نظر می رسد که اجاره در هر حال تا زمان اعمال خیار از طرف فروشنده نافذ باشد و پس از آن غیر نافذ و منوط به رضای مالک جدید (فروشنده) است.»
منبع: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی
